Μια ευκαιρία που δεν πρέπει να σπαταληθεί το επικείμενο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ

Δημοσιευμένο άρθρο του Κώστα Χρυσόγονου στην ΑΥΓΗ 16/04

Η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε τη σύγκληση έκτακτου συνεδρίου. Από το προηγούμενο ιδρυτικό συνέδριο του Ιουλίου 2013 έως σήμερα έχουν μεσολαβήσει μεγάλης σημασίας γεγονότα για το κόμμα και ολόκληρη τη χώρα. Μετά από όλα αυτά και κυρίως μετά τη διάσπαση του Αυγούστου 2015 το εξαρχής κύριο οργανωτικό πρόβλημα του κόμματος, δηλαδή ο μικρός αριθμός μελών σε σχέση με τους ψηφοφόρους, έχει επιδεινωθεί δραματικά.

Η βάση των περίπου 30.000 μελών με την οποία ξεκινήσαμε τον Ιούλιο του 2013 έχει συρρικνωθεί στην πράξη ακόμη περισσότερο, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα πραγματικά ενεργά μέλη, ενώ οι ψηφοφόροι που μας τίμησαν με την ψήφο τους ήταν 2.245.000 τον Ιανουάριο του 2015 και 1.926.000 τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς. Προκύπτει λοιπόν μια αριθμητική σχέση ψηφοφόρων προς μέλη η οποία σήμερα μπορεί να βρίσκεται κοντά στο 100 προς 1, με αποτέλεσμα η κομματική οργάνωση να μην είναι αντιπροσωπευτική της εκλογικής βάσης.

Αυτό το έλλειμμα αντιπροσώπευσης υποδηλώνει μια προφανή αδυναμία ή και απροθυμία του κόμματος να ανοιχθεί στην κοινωνία ή της κοινωνίας να ενταχθεί στο κόμμα ή και τα δύο μαζί. Όποια κι αν είναι πάντως η αιτία, πρόκειται για μια μείζονα πολιτική αδυναμία που είναι προφανές ότι υποθηκεύει μακροπρόθεσμα τις προοπτικές επιβίωσης του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος εξουσίας.

Η Νέα Δημοκρατία, με πολύ λιγότερους σε σύγκριση με τον ΣΥΡΙΖΑ ψηφοφόρους στις τελευταίες εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 (1.526.000), κατόρθωσε να εγγραφούν ως μέλη και να συμμετάσχουν περίπου 400.000 από αυτούς στις εσωκομματικές αρχαιρεσίες του Δεκεμβρίου 2015 για την ανάδειξη του νέου αρχηγού της, ενώ ακόμα και στο καταρρέον ΠΑΣΟΚ την άνοιξη του 2015 είχαν συμμετάσχει περίπου 50.000 ψηφοφόροι στην εκλογή της νέας ηγεσίας.

Έστω και μ' αυτόν τον τρόπο λοιπόν τα φθαρμένα κόμματα του παραδοσιακού δικομματισμού των προηγούμενων δεκαετιών προσελκύουν μεγαλύτερο αριθμό πολιτών στις εσωτερικές τους διαδικασίες από ό,τι ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η αλλαγή των κομματικών διαδικασιών

Εφόσον, παρά τις επανειλημμένες εξαγγελίες της κομματικής ηγεσίας για προσπάθεια εγγραφής νέων μελών σε πολύ μεγαλύτερους αριθμούς από τα υπάρχοντα, τούτο δεν αποδεικνύεται ρεαλιστικό στην πράξη, εναλλακτική λύση είναι η αλλαγή των κομματικών διαδικασιών. Την αλλαγή αυτή την επιτρέπει το καταστατικό, αφού αυτό (άρθρο 32) δίνει στο συνέδριο την αρμοδιότητα τροποποίησής του.

Συνεπώς, αντί το προσεχές συνέδριο να εκλέξει νέα Κεντρική Επιτροπή και αντί να καθορίσει αντιπροσωπευτικό σώμα για την εκλογή του/της προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, η ανάδειξη τόσο Κεντρικής Επιτροπής όσο και προέδρου πρέπει να γίνει άμεσα, από τη βάση των μελών του κόμματος. Την απόφαση αυτή πρέπει να τη λάβει το ίδιο το συνέδριο, με τον αυτοπεριορισμό του στην τροποποίηση του καταστατικού και απέχοντας το ίδιο από την εκλογή οργάνων.

Ειδικότερα η άμεση εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής μπορεί να γίνει με ψηφοφορία σε κάθε νομό - εκλογική περιφέρεια της χώρας από τα προϋπάρχοντα μέλη και όσους εγγραφούν ως νέα μέλη την ίδια μέρα, με την καταβολή μιας ελάχιστης συνεισφοράς (π.χ. 2 ευρώ κατ' άτομο) για να καλυφθούν τα έξοδα της διαδικασίας. Θα εκλέγονται σε κάθε νομό τόσα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής όσα αναλογούν στον πληθυσμό του νομού και μάλιστα, για να απλοποιηθεί η διαδικασία, τόσα μέλη όσες οι συνολικές έδρες της οικείας εκλογικής περιφέρειας (άσχετα πόσους / πόσες βουλευτές έχει ο ΣΥΡΙΖΑ σ' αυτή).

Έτσι θα εκλεγούν 288 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και άλλα 12 (όσες οι έδρες Επικρατείας) μπορούν να προέλθουν από τις οργανώσεις εξωτερικού. Το δικαίωμα να εκλεγούν μπορεί να περιοριστεί στα προϋπάρχοντα μέλη του κόμματος που θα έχουν θέσει υποψηφιότητα (ενιαίο ψηφοδέλτιο, με περιορισμένη σταυροδοσία, για να εκπροσωπηθούν όλες οι εσωκομματικές τάσεις και με ποσόστωση φύλου όπως ισχύει και σήμερα).

Εξάλλου η νέα Κεντρική Επιτροπή με την αυξημένη νομιμοποίηση πρέπει να έχει πιο ουσιαστικό ρόλο στα κομματικά δρώμενα από τη σημερινή και να λειτουργεί με τρόπο που να επιτρέπει σε όλα τα μέλη, ανεξάρτητα από τον τόπο προέλευσης και διαμονής τους, να συμμετέχουν με ευχέρεια στις εργασίες της. Θα μπορούσε έτσι να θεσμοθετηθεί η σύγκλησή της σε τακτές ημερομηνίες, π.χ. κάθε τελευταίο σαββατοκύριακο τους μονούς μήνες του χρόνου (Ιανουάριος, Μάρτιος κ.ο.κ.).

Το επικείμενο συνέδριο είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να σπαταληθεί. Πρέπει να βρούμε τρόπους για να αγκαλιάσουμε περισσότερο τους πολίτες που μας στηρίζουν ώστε να συμμετάσχουν στις διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ καθορίζοντας οι ίδιοι τη φυσιογνωμία του. Πρέπει να αποκρούσουμε τις φοβικές λογικές περιχαράκωσης και διατήρησης εσωκομματικών κεκτημένων. Η εσωκομματική δημοκρατία δεν πρέπει να είναι προνόμιο των λίγων, αλλά δικαίωμα των πολλών.