• Κύριε Χρυσόγονε, η συζήτησή μας συμπίπτει με τον ένα χρόνο από την επανεκλογή του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ στη διακυβέρνηση της χώρας. Κάνοντας μία αναδρομή, ο απολογισμός σας ικανοποιεί ή μπορείτε να εντοπίσετε λάθη ή ακόμα και παραλείψεις στην παραγωγή του κυβερνητικού έργου; Με λίγα λόγια...Πρωθυπουργός και συγκυβέρνηση τα έπραξαν όλα ορθώς;
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει παραδεχθεί δημόσια ότι έγιναν λάθη και παραλείψεις και ότι υπήρξαν αυταπάτες. Άλλωστε λάθη κάνουμε όλοι, τόσο τα άτομα και οι συλλογικοί φορείς, είτε πρόκειται για πολιτικά κόμματα είτε για άλλους οργανισμούς. Το ζητούμενο όμως είναι να έχουμε το θάρρος να αναλύουμε τα πεπραγμένα μας με νηφαλιότητα και να επισημαίνουμε τα λάθη μας, έστω και εκ των υστέρων, ώστε να αποφεύγουμε την επανάληψή τους. Το επικείμενο δεύτερο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί, εκτός από την προγραμματική για το μέλλον διάστασή του, και μια ευκαιρία για αυτοκριτική ως προς την τριετία που έχει μεσολαβήσει από το προηγούμενο συνέδριο του 2013.
• Τι γεύση σας έχει αφήσει η αναφορά του πρωθυπουργού για τις “αυταπάτες”. Θεωρείτε πως από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να υπάρχει ένα...mea culpa για τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν και τις υποσχέσεις που μοιράστηκαν τόσο τα χρόνια της αντιπολίτευσης, όσο και μετά τον Ιανουάριο του 2015;
Είναι σαφές ότι έγιναν μαξιμαλιστικές προεκλογικές εξαγγελίες και ότι η κατάσταση επιδεινώθηκε περισσότερο μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, λόγω της ανεδαφικής διαπραγματευτικής τακτικής του τότε υπουργού Οικονομικών. Η ετυμηγορία του ελληνικού λαού κατά των μνημονιακών πολιτικών λιτότητας ήταν ένα ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο, αφού οι δανειστές ήταν ως έναν βαθμό παγιδευμένοι στη ρητορική τους περί «ιδιοκτησίας « των προγραμμάτων από τις κυβερνήσεις των δανειζομένων και είχαν, επικοινωνιακά τουλάχιστον, την ανάγκη να δείξουν κάποιον σεβασμό στα εκλογικά αποτελέσματα, δηλ. μια «ευελιξία», όπως χαρακτηριστικά έλεγαν οι ίδιο. Άλλο πράγμα είναι όμως η ευελιξία και άλλο η συνολική ανατροπή του συσχετισμού δυνάμεων μεταξύ δανειστών και δανειζόμενου, η οποία θα προϋπέθετε είτε πολιτικές εξελίξεις σε σειρά ευρωπαϊκών κρατών είτε την εύρεση εναλλακτικών (εξω-ευρωπαϊκών) πηγών διακρατικού δανεισμού. Θα μπορούσε να είχε γίνει πιο έγκαιρα αντιληπτό πως τίποτε από τα δύο δεν επρόκειτο να συμβεί και έτσι να αποφεύγαμε τόσο τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων όσο και την απαξίωση της συμμετοχής του δημοσίου στο κεφάλαιο των συστημικών τραπεζών.
• Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με πρώτη τη Νέα Δημοκρατία, ζητούν προσφυγή σε πρόωρες εκλογές. Εσείς βλέπετε ανοιχτό το ενδεχόμενο πολιτικών εξελίξεων εντός του Φθινοπώρου;
Δεν το βλέπω ανοιχτό αλλά και δεν θεωρώ ότι θα ήταν προς το συμφέρον του τόπου η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών ένα έτος μετά τις προηγούμενες. Αντίθετα χρειαζόμαστε πολιτική σταθερότητα για να εισέλθουμε σε τροχιά ανάπτυξης από το 2017 και να διαπραγματευθούμε μέτρα ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους, έτσι ώστε να καταστεί εφικτή η επάνοδος στις αγορές το 2018 και ο απεγκλωβισμός από τα μνημόνια. Αν η χώρα χάσει το στοίχημα αυτό, τότε θα αναγκασθεί να προστρέξει στα άλλα κράτη-μέλη της ευρωζώνης για διακρατικό δανεισμό για τέταρτη φορά, μόνο που γίνεται ολοένα και πιο αμφίβολο αν θα υπάρξει τότε θετική απάντηση, έστω και με επαχθείς όρους, επειδή οι ευρωφοβικές τάσεις στο εσωτερικό των κρατών αυτών ενισχύονται διαρκώς Και βέβαια αν, ο μη γένοιτο, βρεθούμε αντιμέτωποι με την άτακτη χρεοκοπία, τότε τα κυβερνητικά αξιώματα θα μοιάζουν με το χιτώνα του Νέσσου για όσους θα τα κατέχουν.
• Τα δημόσια έσοδα βρίσκονται σε συνθήκες ασφυκτικής πίεσης. Τα χρέη των πολιτών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία αυξάνονται. Παράλληλα, οι Βρυξέλλες φαίνεται πως απορρίπτουν στην παρούσα φάση το αίτημα για χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα. Πόσο πιθανή θεωρείτε την ενεργοποίηση του περιλάλητου κόφτη;
Δεν φαίνεται πιθανό να χρειασθεί ενεργοποίηση του μηχανισμού περιστολής δαπανών το αμέσως προσεχές διάστημα, αφού οι αποκλίσεις από τους στόχους του προϋπολογισμού είναι σχετικά περιορισμένες. Είναι όμως γεγονός ότι, κάτω από την ασφυκτική πίεση των δανειστών για μέτρα άμεσης απόδοσης, οι συντελεστές φορολογίας και ασφαλιστικών εισφορών έχουν αυξηθεί σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από εκείνα άλλων, ανταγωνιστριών χωρών. Συνέπεια είναι να αποδυναμώνεται η έτσι ή αλλιώς προβληματική ελληνική οικονομία και να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, όπου η απειλή υπέρμετρων επιβαρύνσεων στα δηλούμενα εισοδήματα επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών οδηγεί σε μεγαλύτερη φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή και πτώση (αντί για άνοδο) των εσόδων του κράτους και των ασφαλιστικών ταμείων. Χρειαζόμαστε μια διαφορετική πολιτική, με στοχευμένες παρεμβάσεις για την αύξηση των δημοσίων εσόδων και όχι οριζόντια μέτρα. Τέτοιες παρεμβάσεις θα ήταν π.χ. η πρόβλεψη ειδικής ταχείας διαδικασίας για τον καταλογισμό φόρων, προσαυξήσεων κ.λπ. σε όσους μετέφεραν στο παρελθόν καταθέσεις στο εξωτερικό χωρίς να δικαιολογούνται από τις φορολογικές δηλώσεις τους, η άμεση λειτουργία του συστήματος ηλεκτρονικής παρακολούθησης της διακίνησης υγρών καυσίμων κ.ά. Η κεντρική ιδέα πρέπει να είναι η αναζήτηση χρημάτων εκεί όπου υπάρχουν και όχι περαιτέρω επιβαρύνσεις στους “συνήθεις υπόπτους”.
• Κρούσατε επισταμένως τον κώδωνα κινδύνου στην κυβέρνηση για τον κίνδυνο να λάβουν τηλεοπτικές άδειες πρόσωπα αμφιβόλων δραστηριοτήτων. Είστε ικανοποιημένος από την εξέλιξη του διαγωνισμού;
Συνιστούν καταρχήν θετικές εξελίξεις η ψήφιση του νόμου 4339/2015 για τις τηλεοπτικές άδειες και η διεξαγωγή, για πρώτη φορά από το 1989 οπότε καταλήφθηκαν «εξ εφόδου» οι τηλεοπτικές συχνότητες, ανοιχτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Ωστόσο ζητούμενο στο πλαίσιο αυτό θα έπρεπε να αποτελεί όχι μόνο η εισροή εσόδων στα δημόσια ταμεία από τα ποσά που θα καταβάλουν όσοι πλειοδοτήσουν για τις νέες άδειες, αλλά και η θωράκιση του δημόσιου βίου απέναντι σε ποικίλους κινδύνους οι οποίοι προκύπτουν λόγω του μεγάλου επηρεασμού της κοινής γνώμης από την τηλεόραση. Η ισχύουσα νομοθεσία είναι ατελής και ανεπαρκής σε ό, τι αφορά τα κωλύματα συμμετοχής στη διοίκηση και ιδιοκτησία τηλεοπτικών σταθμών. Χρειάζεται συμπλήρωσή της με τη θέσπιση ενός προσωρινού περιορισμού (αναστολή των δικαιωμάτων του μετόχου ή μέλους του Δ.Σ. τηλεοπτικής επιχείρησης-φορέα άδειας μετά την άσκηση σε βάρος του ποινικής δίωξης για αδικήματα του άρθρου 6 ν. 4339/2015) και ενός οριστικού (έκπτωση μέλους Δ.Σ. και υποχρέωση μεταβίβασης μετοχών ύστερα από αμετάκλητη καταδίκη για τα ίδια αδικήματα).
• Συμφωνείτε με τη στοχοποίηση δημοσιογράφων από πολιτικούς της κυβέρνησης; Δεν σας προβληματίζουν τα φαινόμενα "Πολάκη";
Καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι δημοσιογράφοι δικαιούνται να κρίνουν τους πολιτικούς, αλλά και οι πολιτικοί δικαιούνται να κρίνουν τους δημοσιογράφους. Ειδικά για τους υπουργούς πάντως το ζητούμενο δεν είναι οι επιδόσεις τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά το έργο το οποίο παράγουν στον τομέα της αρμοδιότητάς τους.