Η Ελλάδα πρέπει να διαμορφώσει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική

Συνέντευξη του Κώστα Χρυσόγονου στο περιοδικό Κοινωνική Επιθεώρηση


Πρόσφατα η Σοσιαλιστική Τάση αποφάσισε να αποχωρήσει από τον ΣΥΡΙΖΑ και να συνεχίσει ως αυτόνομη πολιτική κίνηση δημιουργώντας νέα δεδομένα σε πολιτικό επίπεδο. Ποιος ο μελλοντικός σας στόχος;
Ο στόχος μας είναι να συμβάλουμε στην αλλαγή σελίδας για τη χώρα, μέσα από την αλλαγή του πολιτικού συστήματος και του πολιτικού κλίματος. Χρειαζόμαστε λιγότερες φραστικές οξύτητες και περισσότερο διάλογο ουσίας πάνω στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος. Χρειαζόμαστε λιγότερες πελατειακές σχέσεις και περισσότερη παραγωγή κατά κυριολεξία πολιτικής. Χρειαζόμαστε λιγότερα λόγια και περισσότερα έργα.

Γιατί αποφασίσατε να αποχωρήσετε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή; 
Επειδή εξαντλήθηκαν τα όρια της υπομονής μας με ένα κόμμα στη συγκρότηση του οποίου συμμετείχαμε ως ιδρυτική συνιστώσα το 2013 με βάση τις συμφωνίες περί μαζικότητας και (εσωκομματικής) δημοκρατίας που είχαν γίνει τότε και αποτυπώνονταν στα καταστατικά κείμενα. Στην πράξη όμως η εσωκομματική δημοκρατία σταδιακά περιοριζόταν, π.χ. με την αυθαίρετη επιλογή από τον Αλέξη Τσίπρα του Πάνου Καμμένου ως κυβερνητικού εταίρου τον Ιανουάριο του 2015, χωρίς να έχει ερωτηθεί η αρμόδια σύμφωνα με το καταστατικό Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ ή έστω η κοινοβουλευτική ομάδα, και σήμερα έχει πια αναιρεθεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταστεί σχεδόν πλήρως αρχηγοκεντρικός, ενώ παράλληλα έχει παραμείνει κλειστός και φοβικός απέναντι στην κοινωνία, δηλ. απέναντι στη βάση των δικών του ψηφοφόρων. Έχει θεωρητικά 30.000 μέλη, δηλ. όσα και το 2013 (στην πράξη πολύ λιγότερα), προερχόμενα στη μεγάλη πλειοψηφία τους από τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ του 4%. Το υπόλοιπο 31% ουσιαστικά δεν αντιπροσωπεύεται. Ζητήσαμε από την ηγεσία του κόμματος αλλαγές στο καταστατικό προς την κατεύθυνση του ανοίγματος στην κοινωνία (άμεση εκλογή από μέλη και φίλους τόσο προέδρου όσο και κεντρικής επιτροπής) αλλά δεν εισακουσθήκαμε. Κατόπιν τούτου προχωρήσαμε σε ψηφοφορία των μελών της Σοσιαλιστικής Τάσης, όπου το 82% ψήφισε υπέρ της αποχώρησης.

Θεωρείτε ότι η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ απέτυχε; Τι θα μπορούσε να είχε κάνει διαφορετικά; Αποτυγχάνει διαρκώς να φέρει την ανάπτυξη που έχει ανάγκη ο τόπος. Έπρεπε να έχει ήδη δρομολογήσει τις βαθιές αλλαγές που χρειάζεται η χώρα για να σταθεί ξανά όρθια στα πόδια της, καταπολεμώντας τις παθογένειες πρώτο της πολυνομίας, δεύτερο της γραφειοκρατίας και αναποτελεσματικότητας στη δημόσια διοίκηση και τρίτο των απελπιστικά αργών ρυθμών απονομής της δικαιοσύνης. Αντί να ασχοληθεί με αυτά, στήνει τα δικά του πελατειακά δίκτυα και τη δική του διαπλοκή με κρατικοδίαιτα ΜΜΕ, αντιγράφοντας τις χειρότερες πρακτικές του παρελθόντος. Ο Αλέξης Τσίπρας το 2013-2014 ήταν ένας νέος άνθρωπος, πολλά υποσχόμενος και εξαιρετικά επικοινωνιακός. Σήμερα, ύστερα από τρία χρόνια άσκησης κυβερνητικής εξουσίας, έχει γεράσει απότομα (από πολιτική και όχι από βιολογική άποψη). Οι υποσχέσεις του διαψεύσθηκαν στην πράξη και ο ίδιος περιορίζεται σε αναδιανομή εξαθλίωσης, μέσω «κοινωνικών μερισμάτων» και άλλων πρόσκαιρων φιλοδωρημάτων χωρίς προοπτική, καθώς και σε επικοινωνιακά πυροτεχνήματα, μέσω της καλλιέργειας μιας επίπλαστης φραστικής οξύτητας απέναντι στη δικαιοσύνη, την αντιπολίτευση και άλλους πραγματικούς ή φανταστικούς αντιπάλους. Όλα αυτά είναι ρούχα απελπιστικά παλιά και πολυφορεμένα.

Οι πρόσφατες εκλογικές εξελίξεις στη Δημοκρατική Συμπαράταξη και η επανεκλογή της κυρίας Φ. Γεννηματά πόσο επηρεάζουν την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, καθώς παραδοσιακά ο χώρος του κέντρου είναι αυτός που ανεβοκατεβάζει κυβερνήσεις; 
Θα δούμε ποια θα είναι η ιδεολογική και οργανωτική φυσιογνωμία του χώρου αυτού μετά το ιδρυτικό συνέδριο του «Κινήματος Αλλαγής». Άλλωστε δεν αναμένω πολιτικές εξελίξεις πριν από το φθινόπωρο του 2018 το νωρίτερο, χωρίς να αποκλείεται ακόμα και η εξάντληση της τετραετίας.

Σε πρόσφατο ταξίδι σας στο Μόντρεαλ ταχθήκατε υπέρ της κατοχύρωσης του δικαιώματος ψήφου στους Έλληνες ομογενείς. Πρόκειται για ένα πάγιο αίτημα των Ελλήνων του εξωτερικού. Για ποιο λόγο δεν έχει μέχρι σήμερα τολμήσει να το κατοχυρώσει καμία Ελληνική Κυβέρνηση;
Επειδή προφανώς είναι πρακτικά δύσκολη έως ανέφικτη η δημιουργία πελατειακών δικτύων εξ αποστάσεως και έτσι τα κόμματα βρίσκονται σε ανασφάλεια ως προς το τι θα ψήφιζαν οι ομογενείς. Η δική μου πρόταση είναι να καθορισθεί ένα συγκεκριμένος αριθμός εδρών (π.χ. 5 εως 10) οι οποίες θα ανήκουν στις εκλογικές περιφέρειες του εξωτερικού, έτσι ώστε να μπορούν οι Έλληνες πολίτες που ζουν εκεί να ψηφίζουν, χωρίς αυτό να μετατρέπεται σε επικυριαρχία επί του συνολικού αποτελέσματος.

Οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη έχουν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό σκηνικό και παράλληλα μια ανησυχία για το μέλλον της Ευρωζώνης. Πόσο και πώς επηρεάζεται η χώρα μας και ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος της;
Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη επηρεάζουν και τη χώρα μας όπως κάθε κράτος που ανήκει στην Ευρωζώνη.
Τα αποτελέσματα των γερμανικών εκλογών είναι ανησυχητικά. Και μάλιστα σε δύο άξονες. Πρώτον, σε σχέση με το μεταναστευτικό και προσφυγικό, η Γερμανία και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι όχι μόνον δεν φαίνονται διατεθειμένοι να δεχθούν επιπλέον μετανάστες, αλλά ενδέχεται να επιχειρήσουν να βάλουν σε εφαρμογή το σχέδιο της επιστροφής προσφύγων και μεταναστών, που έχουν εισέλθει παράνομα στις χώρες τους, και πάλι στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα κινδυνεύει να μεταβληθεί έτσι στο μεγάλο ευρωπαϊκό στρατόπεδο των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών. Δεν ξέρω αν υπάρχει πραγματικά βούληση να αντιμετωπιστεί το ζήτημα από την Ευρώπη, αλλά το βέβαιο είναι ότι δεν αρκεί να αναζητούμε τρόπους υποδοχής των προσφύγων. Πρέπει να βρεθεί λύση, ώστε να επικρατήσει ειρήνη και σταθερότητα και να εκριζωθεί οριστικά το καρκίνωμα του «Ισλαμικού Κράτους».
Κατά δεύτερον , η αβεβαιότητα όσον αφορά τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία θα έχει αρνητικό αντίκτυπο για την Ελλάδα, ιδίως στη διαμόρφωση ενός σταθερού κλίματος για την οικονομία της χώρας.
Παράλληλα, η επικείμενη έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ σηματοδοτεί την αρχή της αντίστροφης πορείας για την ευρωπαϊκή ενοποιητική διαδικασία. Ως τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση γνώριζε μόνο διευρύνσεις. Αν πραγματοποιηθεί, όπως διαφαίνεται, η κακή αρχή της συρρίκνωσης κανείς δεν ξέρει τι θα επακολουθήσει και για τη χώρα μας.
Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα πρέπει να διαμορφώσει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για τα εσωτερικά και εξωτερικά θέματα με τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων του συνταγματικού τόξου. Πρέπει να μάθουμε αφενός να προγραμματίζουμε μακροπρόθεσμα και αφετέρου να τηρούμε τους κανόνες τους οποίους θέτουμε Το μεγαλύτερο πρόβλημά μας διαχρονικά είναι η αδυναμία ή η απροθυμία μας, ως κοινωνία, να λειτουργήσουμε συλλογικά και σχεδιασμένα, με σεβασμό στο δημόσιο χώρο και τα δημόσια αγαθά.

Συνέντευξη στη Γιώτα Χουλιάρα