Οι δύο επιλογές για τους δανειστές

Οι δύο επιλογές για τους δανειστές

Άρθρο μου στο ΕΘΝΟΣ «E» 24/11

Η διαφωνία για τον προϋπολογισμό του 2015 ανάμεσα στην κυβέρνηση και την τρόικα συνιστά μια ακόμη απόδειξη του απατηλού χαρακτήρα του προγράμματος που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα περιέχει ουτοπικές παραδοχές και στόχους, χωρίς συνυπολογισμό του κοινωνικού και πολιτικού κόστους. Αναπόφευκτο αποτέλεσμα είναι διαρκείς αποτυχίες στην εφαρμογή του, επαναλαμβανόμενες διαφωνίες των σχεδιαστών και στο τέλος η κατάρρευσή του.
Θεμέλιο του προγράμματος ήταν η παραδοχή ότι η Ελλάδα αντιμετώπιζε προσωρινό πρόβλημα ρευστότητας, που μπορούσε να αντιμετωπισθεί μέσω «εσωτερικής» υποτίμησης και παροχής πιστώσεων από το ΔΝΤ και τα άλλα κράτη – μέλη της ευρωζώνης στο μεταβατικό στάδιο. Αυτό βόλευε τόσο την ελληνική «ελίτ» , όσο και τις ομόλογές της ευρωπαϊκές (περιλαμβανομένων των διοικήσεων των ξένων τραπεζών, οι οποίες είχαν δανείσει αλόγιστα το ελληνικό δημόσιο ), προκειμένου να αποφύγουν τις ριζικές αλλά εξαιρετικά επώδυνες για τους ίδιους λύσεις, όπως μια συμφωνημένη έξοδος από την ευρωζώνη για να λυθεί το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας και βέβαια το δραστικό κούρεμα του δημόσιου χρέους. Ωστόσο το ελληνικό πρόβλημα είχε πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις από όσο δεχόταν το πρώτο μνημόνιο του Μαϊου 2010 και τούτο αποδείχθηκε τόσο από τις αλλεπάλληλες αναθεωρήσεις έκτοτε, όσο και από το καθυστερημένο και στρεβλό PSI του 2012.
Σήμερα το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας φαίνεται να έχει αντιμετωπισθεί από στατιστική άποψη, αφού το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι περίπου ισοσκελισμένο, ενώ και η δημοσιονομική διαχείριση αφήνει ένα περιορισμένο πρωτογενές πλεόνασμα. Αυτά όμως «επιτεύχθηκαν» με κόστος μια άνευ προηγουμένου, σε ειρηνική περίοδο, κατάρρευση της οικονομικής δραστηριότητας και τη δραματική πτωχοποίηση του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού , σε τέτοιο σημείο ώστε να έχει προκληθεί ανθρωπιστική κρίση. Είτε τώρα είτε λίγο αργότερα θα αποδειχθεί ότι η συνέχιση του προγράμματος είναι ανέφικτη με κοινοβουλευτικά μέσα.
Υπάρχουν δύο επιλογές για τα κράτη – δανειστές. Η μια να δεχθούν δραστική μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, ώστε να καταστεί βιώσιμο, και να αφήσουν στις ελληνικές κυβερνήσεις πραγματικό περιθώριο χάραξης οικονομικής πολιτικής, με κύρια επιδίωξη την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η άλλη είναι να ωθήσουν τις σχέσεις τους με την Ελλάδα σε ρήξη, με άδηλες συνέπειες και για τις δύο πλευρές.