Πέμπτη 17 Μαΐου 2018

Ομιλία του Κώστα Χρυσόγονου στο Ευρωκοινοβούλιο σχετικά με τον κανονισμό για την εισαγωγή πολιτιστικών αγαθών


Αγαπητοί συνάδελφοι, τα πολιτιστικά αγαθά και η πολιτιστική κληρονομιά έχουνε μια ανεκτίμητη κοινωνική, πολιτική, οικονομική και περιβαλλοντική αξία και είναι πάρα πολύ σημαντικά για την μνήμα και την ταυτότητα των πολιτών και δημιουργούν επίσης την αίσθηση του ανήκειν σε μια κοινότητα. Η πολιτιστική κληρονομιά είναι μια μη ανανεώσιμη πηγή, μοναδική και δεν μπορεί να αντικατασταθεί, ούτε να υποκατασταθεί, δεν μπορεί να αλλαχθεί με κάτι άλλο και αντιμετωπίζει πάρα πολλές σοβαρές απειλές, που έχουν να κάνουν με πολιτιστικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές, οικονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις που επηρεάζουν όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής. Η παράνομη διακίνηση τέτοιων αγαθών, η αρχαιοκαπηλία, η λεηλασία συνδέονται με το οργανωμένο έγκλημα, με το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και με την τρομοκρατία. Προβλέπεται ότι η παράνομη αυτή αγορά αγαθών πολιτιστικής κληρονομιάς αποτιμάται σε 6 – 8 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Επομένως θα λέγαμε ότι είναι η μεγαλύτερη παράνομη αγορά μετά τα ναρκωτικά και μετά τα όπλα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να δούμε ότι υπάρχουν αποδείξεις που καταδεικνύουν ότι τρομοκρατικές οργανώσεις όπως ο ISIS, χρησιμοποιούν την παράνομη αυτή αγορά πολιτιστικών αγαθών προκειμένου να χρηματοδοτηθούνε. Έργα τέχνης και πολιτιστικά αγαθά λεηλατούνται από το ISIS στη Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη και άλλες χώρες οι οποίες πλήττονται από ένοπλες συρράξεις και πολύ συχνά εν συνεχεία τα αγαθά αυτά πωλούνται από οίκους δημοπρασίας στην Ευρώπη, μολονότι υφίσταται κανόνες που θα έπρεπε να απαγορεύουν την εισαγωγή αγαθών από τις χώρες αυτές, υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Μία ιδιαίτερα προβεβλημένη περίπτωση έχει να κάνει με την πόλη της Παλμύρας, με την αρχαιοκαπηλία πολιτιστικών αγαθών από την πόλη αυτή. Ξέρετε ότι τα πολιτιστικά αυτά αγαθά αποτιμούνται σε πολύ μεγάλα ποσά και υπάρχουν πάρα πολλοί ενδιαφερόμενοι αγοραστές, επομένως αποτελούν πολύ σημαντικό στοιχείο της παράνομης πώλησης τέτοιων αγαθών. Δυστυχώς λόγω των πολλών διαφορετικών διαύλων προώθησης των αγαθών αυτών δεν είναι εύκολη η παρακολούθηση.

Η λεηλασία, η αρχαιοκαπηλία και η πώληση των αγαθών αυτών θα πρέπει να ρυθμιστεί περισσότερο. Αυτή τη στιγμή έχουμε πολλές διαφορετικές εθνικές δικαιοδοσίες, με πολλούς διαφορετικούς κανόνες, ως προς το δίκαιο το οποίο θα πρέπει να εφαρμόζεται στις διασυνοριακές δικαστικές διαφορές, όσον αφορά στα πολιτιστικά αγαθά και πολλές φορές χρησιμοποιείται και διαφορετικό σύστημα για να καθοριστεί τελικά ένα πολιτιστικό αγαθό ότι αποτελεί όντως αντικείμενο αρχαιοκαπηλίας ή όχι.

Αυτή τη στιγμή το υφιστάμενο καθεστώς που ισχύει για την επιστροφή τέτοιων λεηλατιθέντων πολιτιστικών αγαθών είναι ένα καθεστώς το οποίο είναι ιδιαίτερα κατακερματισμένο. Αν λάβουμε λοιπόν υπόψη μας όλους αυτούς τους παράγοντες συνειδητοποιούμε ότι θα πρέπει να διορθώσουμε το ταχύτερο δυνατό το ρυθμιστικό πλαίσιο προκειμένου να καταφέρουμε να επιστρέφουμε τα λεηλατιθέντα αυτά πολιτιστικά αγαθά. Αυτή τη στιγμή η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εισαγωγή πολιτιστικών αγαθών βρίσκεται στην σωστή κατεύθυνση, αλλά παρόλα αυτά πιστεύουμε ότι θα πρέπει να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο. Είναι πολύ σημαντικό να καλύπτεται επαρκώς η λεηλασία, η αρχαιοκαπηλία, η παράνομη διακίνηση τέτοιων αγαθών, που πολλές φορές καταλήγουνε σε βιβλιοθήκες, σε μουσεία, σε δημόσια αρχεία. Θα πρέπει επίσης να παρακολουθείται η προέλευση των αγαθών αυτών, που πολλές φορές έχει να κάνει με ένοπλες διενέξεις, με δραστηριότητα τρομοκρατικών οργανώσεων. Όλες αυτές οι περιπτώσεις θα πρέπει να εντοπίζονται και να τιμωρούνται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουνε τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να καταπολεμήσουνε το παράνομο εμπόριο και τη παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών, που προέρχονται από χώρες που πλήττονται από ένοπλες διενέξεις, ιδιαίτερα για τα πολιτιστικά αγαθά εκείνα που διακινούνε τρομοκρατικές οργανώσεις ή άλλες εγκληματικές οργανώσεις.

Θα πρέπει να προβλέπεται η επιστροφή των έργων αυτών, θα πρέπει να απαγορεύεται η διασυνοριακή διακίνηση τέτοιων πολιτιστικών αγαθών, όπου τα κράτη μέλη έχουνε εύλογους λόγους να πιστεύουνε ότι τα αγαθά αυτά προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες και ότι τα έχουν διαχειριστεί ή τα έχουν πουλήσει εγκληματικές ή τρομοκρατικές οργανώσεις και θα πρέπει να υπάρχουν επίσημα πιστοποιητικά. Θα πρέπει να υπάρχουν ομοιόμορφες συνθήκες ως προς την εφαρμογή του προτεινόμενου αυτού κανονισμού. Θα πρέπει οι εκτελεστικές αρμοδιότητες, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να προβλέπουν την προσωρινή αποδοχή και αποθήκευση των πολιτιστικών αυτών αγαθών. Θα πρέπει να προβλέπονται ενιαίοι μορφότοποι, ενιαία έγγραφα, καθώς επίσης και ομοιόμορφοι κανόνες για την επεξεργασία των αγαθών αυτών. Θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να έχει εκτελεστικές αρμοδιότητες προκειμένου να δημιουργηθεί μια αξιόπιστη ηλεκτρονική βάση δεδομένων για την αποθήκευση των αγαθών αυτών και για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών. Προκειμένου να εξασφαλιστεί διαφάνεια και δημοκρατία οι αρμοδιότητες αυτές θα πρέπει να προβλεφθούν για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού προηγηθεί διαβούλευση με το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ θα πρέπει να γίνει διαβούλευση και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, η οποία θα πρέπει να ληφθεί υπόψην.  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου