Δημοσιευμένο άρθρο του Κώστα Χρυσόγονου στο ΕΘΝΟΣ «E» 26/05
Η προχθεσινή δήλωση του Eurogroup, πέρα από την καταβολή της νέας δόσης που καλύπτει τις δανειακές ανάγκες μας ουσιαστικά για όλο το 2016, προδιαγράφει τη λήψη μέτρων για την ελάφρυνση του βάρους του ελληνικού δημόσιου χρέους. Βραχυπρόθεσμα, δηλαδή μετά την αναμενόμενη τις επόμενες ημέρες ολοκλήρωση της αξιολόγησης και ως το τέλος του τρέχοντος δανειακού προγράμματος το 2018, προβλέπεται η «εξομάλυνση» του χρονοδιαγράμματος πληρωμών και κάποια μείωση επιτοκίων. Αυτά είναι θετικά, αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα της υπερχρέωσης ούτε προετοιμάζουν επαρκώς την επάνοδο της Ελλάδας στις κεφαλαιαγορές, για να καλύπτει από εκεί τις δανειακές της ανάγκες μετά το 2018. Πιο δραστικά είναι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, τα οποία τοποθετούνται (υπό την προϋπόθεση ότι θα καταστούν αναγκαία) στο 2018 και αφορούν την επιστροφή των κερδών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και άλλων κεντρικών τραπεζών των κρατών-μελών της Ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα που αγόρασαν σε τιμές κάτω της ονομαστικής αξίας στη δευτερογενή αγορά.
Επίσης γίνεται υπαινικτικά λόγος για χρήση του αδιάθετου υπολοίπου χαμηλότοκων δανείων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (που προβλεπόταν για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών αλλά τελικά δεν χρειάσθηκε) προκειμένου να εξοφληθεί πρόωρα μέρος των υψηλότοκων δανείων του ΔΝΤ προς τη χώρα μας, με αποτέλεσμα την πτώση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους. Τέλος, τα μακροπρόθεσμα μέτρα υποτίθεται πως θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του χρέους από το 2019 και μετά, με περαιτέρω επιμήκυνση και μείωση επιτοκίων, αν χρειασθεί. Αρνητικό στοιχείο εδώ αποτελεί η εκτίμηση ως «βιώσιμων» δανειακών αναγκών στο υπερβολικά υψηλό ποσοστό 20% του ΑΕΠ ετησίως. Σε γενικές γραμμές πρόκειται για ένα αρκετά ικανοποιητικό πλαίσιο, αν και συνοδεύεται από προϋποθέσεις και παραμέτρους που εμπεριέχουν έναν βαθμό αβεβαιότητας.
Ρεαλιστικά όμως δεν θα μπορούσε να αναμένει κανείς άμεσες και θεαματικές υποχωρήσεις των δανειστών σε ζητήματα όπως π.χ. η πάγια άρνησή τους να συναινέσουν σε ονομαστική μείωση του κεφαλαίου του χρέους, και άρα η έστω και σταδιακή αποδοχή εκ μέρους τους της πραγματικότητας, ότι δηλαδή το βάρος του ελληνικού δημόσιου χρέους είναι υπέρογκο και χρειάζεται ελάφρυνση, πρέπει να αποτιμηθεί θετικά. Εξάλλου οι αβεβαιότητες είναι ούτως ή άλλως εγγενείς σε μια υπόθεση μακράς προοπτικής και σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό και με τις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις στα κράτη-δανειστές. Το κυρίως ζητούμενο για τη χώρα μας στο εξής είναι η κατάστρωση και εφαρμογή ενός στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης και αύξησης της απασχόλησης, με την παραγωγή διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών, ώστε να αντιστρέψουμε την πτωτική πορεία δεκαετιών ολόκληρων που μας οδήγησε στη χρεοκοπία.
Η προχθεσινή δήλωση του Eurogroup, πέρα από την καταβολή της νέας δόσης που καλύπτει τις δανειακές ανάγκες μας ουσιαστικά για όλο το 2016, προδιαγράφει τη λήψη μέτρων για την ελάφρυνση του βάρους του ελληνικού δημόσιου χρέους. Βραχυπρόθεσμα, δηλαδή μετά την αναμενόμενη τις επόμενες ημέρες ολοκλήρωση της αξιολόγησης και ως το τέλος του τρέχοντος δανειακού προγράμματος το 2018, προβλέπεται η «εξομάλυνση» του χρονοδιαγράμματος πληρωμών και κάποια μείωση επιτοκίων. Αυτά είναι θετικά, αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα της υπερχρέωσης ούτε προετοιμάζουν επαρκώς την επάνοδο της Ελλάδας στις κεφαλαιαγορές, για να καλύπτει από εκεί τις δανειακές της ανάγκες μετά το 2018. Πιο δραστικά είναι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, τα οποία τοποθετούνται (υπό την προϋπόθεση ότι θα καταστούν αναγκαία) στο 2018 και αφορούν την επιστροφή των κερδών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και άλλων κεντρικών τραπεζών των κρατών-μελών της Ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα που αγόρασαν σε τιμές κάτω της ονομαστικής αξίας στη δευτερογενή αγορά.
Επίσης γίνεται υπαινικτικά λόγος για χρήση του αδιάθετου υπολοίπου χαμηλότοκων δανείων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (που προβλεπόταν για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών αλλά τελικά δεν χρειάσθηκε) προκειμένου να εξοφληθεί πρόωρα μέρος των υψηλότοκων δανείων του ΔΝΤ προς τη χώρα μας, με αποτέλεσμα την πτώση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους. Τέλος, τα μακροπρόθεσμα μέτρα υποτίθεται πως θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του χρέους από το 2019 και μετά, με περαιτέρω επιμήκυνση και μείωση επιτοκίων, αν χρειασθεί. Αρνητικό στοιχείο εδώ αποτελεί η εκτίμηση ως «βιώσιμων» δανειακών αναγκών στο υπερβολικά υψηλό ποσοστό 20% του ΑΕΠ ετησίως. Σε γενικές γραμμές πρόκειται για ένα αρκετά ικανοποιητικό πλαίσιο, αν και συνοδεύεται από προϋποθέσεις και παραμέτρους που εμπεριέχουν έναν βαθμό αβεβαιότητας.
Ρεαλιστικά όμως δεν θα μπορούσε να αναμένει κανείς άμεσες και θεαματικές υποχωρήσεις των δανειστών σε ζητήματα όπως π.χ. η πάγια άρνησή τους να συναινέσουν σε ονομαστική μείωση του κεφαλαίου του χρέους, και άρα η έστω και σταδιακή αποδοχή εκ μέρους τους της πραγματικότητας, ότι δηλαδή το βάρος του ελληνικού δημόσιου χρέους είναι υπέρογκο και χρειάζεται ελάφρυνση, πρέπει να αποτιμηθεί θετικά. Εξάλλου οι αβεβαιότητες είναι ούτως ή άλλως εγγενείς σε μια υπόθεση μακράς προοπτικής και σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό και με τις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις στα κράτη-δανειστές. Το κυρίως ζητούμενο για τη χώρα μας στο εξής είναι η κατάστρωση και εφαρμογή ενός στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης και αύξησης της απασχόλησης, με την παραγωγή διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών, ώστε να αντιστρέψουμε την πτωτική πορεία δεκαετιών ολόκληρων που μας οδήγησε στη χρεοκοπία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου