Συνέντευξη του Κώστα Χρυσόγονου στον Δημήτρη Χρυσικόπουλο στην εφημερίδα «Free Sunday»
Κατ' αρχάς θα ήθελα να συζητήσουμε για τις εξελίξεις στο σκοπιανό. Πώς βλέπετε να προχωρά η πλευρά των Σκοπίων, μετά το δημοψήφισμα;
Η συμμετοχή των πολιτών στο δημοψήφισμα ήταν περιορισμένη και συνεπώς δεν προέκυψε η θετική δυναμική για την συμφωνία, την οποία ανέμενε η κυβέρνηση των Σκοπίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι θετικές ψήφοι ήταν περίπου 610.000, ενώ οι ψήφοι του συνόλων των κομμάτων που στήριξαν τη συμφωνία στις εκλογές του 2016( σοσιαλδημοκρατών και αλβανοφώνων ) ήταν 650.000.Ο κ. Ζάεφ δεν φαίνεται λοιπόν να έπεισε ούτε όλους τους δικούς του ψηφοφόρους, πόσο μάλλον τους οπαδούς της εθνικιστικής αντιπολίτευσης του VMRO.
Πόσο πιθανό θεωρείτε να καταφέρει τελικά ο κ. Ζάεφ να ολοκληρώσει τη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης; Πιστεύετε ότι θα υποχρεωθεί τελικά να πάει σε εκλογές;
Δεν θα ήταν εύκολο να επιτύχει ο κ. Ζάεφ μέσα από την διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μία ανατροπή των κοινοβουλευτικών συσχετισμών σε τέτοια κλίμακα ώστε να κατορθώσει να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3 του συνόλου των βουλευτών για να προχωρήσει στην απαιτούμενη συνταγματική αναθεώρηση. Στις εκλογές του 2016 το VMRO είχε λάβει σχεδόν το 40% των ψήφων και 51 έδρες επί συνόλου 120. Για να συμπιεσθεί κάτω από τις 41 θα έπρεπε να χάσει τώρα σχεδόν το ένα τέταρτο των ψήφων του. Σημειωτέον ότι ιστορικά σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από το 2006 και μετά το VMRO έχει κερδίσει από 45 έδρες και πάνω. Αυτό όμως που δεν θα μπορούσε να κερδίσει στις κάλπες, το πέτυχε στο Κοινοβούλιο με τη διαφοροποίηση οκτώ βουλευτών του VMRO από την κομματική γραμμή.
Πάντως, η συμφωνία των Πρεσπών μοιάζει να δημιουργεί ρήγμα εντός της κυβέρνησης, με τον κ. Καμμένο να λέει ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει υπέρ της κύρωσής της αν και όταν έλθει στην ελληνική Βουλή και τον κ. Κοτζιά να παραιτείται. Τι σημαίνει αυτό για τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης;
Τα ρήγματα με Καμμένο και Κοτζιά έχουν ήδη δημιουργηθεί στο εσωτερικό της κυβέρνησης και απειλούν την βιωσιμότητά της. Λαμβανομένων υπόψη όλων των παραμέτρων έχω την εντύπωση ότι η πιθανότερη ημερομηνία διεξαγωγής (και) των εθνικών εκλογών είναι ο Μάιος, μαζί με τις ευρωεκλογές και τις περιφερειακές και δημοτικές.
Ποια είναι η αίσθηση που έχετε αποκομίσει από την Ευρώπη, σχετικά με το τέλος του προγράμματος και τη μεταμνημονιακή εποχή για την Ελλάδα;
Δυστυχώς ο όρος «μεταμνημονιακή εποχή» δεν ανταποκρίνεται σε μία ουσιαστική αλλαγή των δεδομένων. Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι αποκλεισμένη από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές, τα ομόλογά της εξακολουθούν να αξιολογούνται ως «σκουπίδια» από τους διεθνείς οίκους και να μην γίνονται αποδεκτά ως ενέχυρο από την ΕΚΤ και, το χειρότερο, η περιπόθητη ανάπτυξη καρκινοβατεί. Αλλαγή εποχής για την ελληνική κοινωνία και ουσιαστική άνοδος του βιοτικού επιπέδου θα μπορούσε να υπάρξει μόνο εφόσον κατορθώναμε να βρούμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, σε αντικατάσταση του μοντέλου εντάσεως εργασίας με το οποίο είχαμε πορευθεί από τον 19ο αιώνα έως περίπου τη δεκαετία του 1980, οπότε η εξελισσόμενη παγκοσμιοποίηση ουσιαστικά το αχρήστευσε. Κοντινές μας χώρες τα έχουν καταφέρει πολύ καλύτερα από εμάς, όπως π.χ. η Κύπρος όπου (παρά την τουρκική κατοχή του βόρειου τμήματος) το κατά κεφαλή ονομαστικό ΑΕΠ σε δολάρια ήταν περίπου 25.000 το 2017, ή ακόμη περισσότερο, το Ισραήλ, με 40.000 δολάρια, ενώ στην Ελλάδα μόλις υπερέβαινε τις 18.000. Κάνουμε σε πολλά μέτωπα σοβαρά λάθη εδώ και δεκαετίες και έτσι δεν μπορούμε να εκμεταλλευθούμε τις δυνατότητες που έχει ο τόπος για παραγωγή διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών, σε πολύ ευρύτερη κλίμακα από τη σημερινή.
Θα ήθελα το σχόλιό σας για τη δήλωση του κ. Πολάκη, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κερδίσει τις εκλογές «αν βάλουμε κάποιους φυλακή. Πρέπει να επιταχύνει η Δικαιοσύνη».
Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίσθηκε ως μια νέα πολιτική δύναμη, η οποία δεν είχε συμμετοχή στην άσκηση εξουσίας στο παρελθόν και φαινόταν να διαθέτει πολύ περισσότερη εσωκομματική δημοκρατία από όλους τους άλλους. Οι ελπίδες που μπορούσε κανείς να στηρίξει στα χαρακτηριστικά αυτά διαψεύσθηκαν με τον πιο οικτρό τρόπο, αφού την τελευταία τετραετία έχει μεταλλαχθεί σε μια πελατειακή πυραμίδα, με μόνο συνδετικό αρμό την επιδίωξη νομής με κάθε τρόπο των ωφελημάτων της εξουσίας. Οι προσπάθειες υπονόμευσης της δικαστικής ανεξαρτησίας, άλλοτε με γραφικές δηλώσεις τύπου Πολάκη και άλλοτε με πιο αθέατους και επικίνδυνους τρόπους (π.χ. άσκηση διώξεων κατά δικαστών με βάση τα προϊόντα παρακολούθησης και υποκλοπής σε βάρος της προσωπικής τους ζωής), εντάσσονται σε αυτό το πλαίσιο. Αν θέλουμε να αλλάξει σελίδα η χώρα, πρέπει να διασφαλίσουμε περισσότερο και πιο ουσιαστικό σεβασμό των θεμελιωδών αρχών του πολιτεύματος και ένα πιο σοβαρό και ευπρεπές επίπεδο πολιτικού διαλόγου από όλες τις πολιτικές δυνάμεις του συνταγματικού τόξου. Δυστυχώς, τίποτα τέτοιο δεν διαφαίνεται προς το παρόν στον ορίζοντα. Αντίθετα, όλες οι παθογένειες του πολιτικού μας συστήματος έρχονται και επανέρχονται, χωρίς, από ό, τι φαίνεται, να έχουμε διδαχθεί τίποτα από την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών.
Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση για αντιθεσμικότητα και παρεμβάσεις στο χώρο της δικαιοσύνης. Θεωρείτε ότι οι κατηγορίες έχουν βάση;
Ασφαλώς και έχουν βάση, όπως προανέφερα, αλλά και η σημερινή κυβέρνηση θα μπορούσε να αντιτείνει «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω». Ίσως θα ήταν χρήσιμη μια αναθεώρηση του άρθρου 90 του Συντάγματος, σε σχέση με την επιλογή της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων κατά τρόπο ώστε να μειωθεί ή εξαλειφθεί η ανάμειξη της εκάστοτε κυβέρνησης σ’ αυτή. Ακόμη πιο χρήσιμο θα ήταν να διδάσκονται οι αρχές του πολιτεύματος ως βασικό μάθημα στη μέση εκπαίδευση, ώστε οι πολίτες να ενστερνισθούν περισσότερο τις βασικές αξίες της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Κατ' αρχάς θα ήθελα να συζητήσουμε για τις εξελίξεις στο σκοπιανό. Πώς βλέπετε να προχωρά η πλευρά των Σκοπίων, μετά το δημοψήφισμα;
Η συμμετοχή των πολιτών στο δημοψήφισμα ήταν περιορισμένη και συνεπώς δεν προέκυψε η θετική δυναμική για την συμφωνία, την οποία ανέμενε η κυβέρνηση των Σκοπίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι θετικές ψήφοι ήταν περίπου 610.000, ενώ οι ψήφοι του συνόλων των κομμάτων που στήριξαν τη συμφωνία στις εκλογές του 2016( σοσιαλδημοκρατών και αλβανοφώνων ) ήταν 650.000.Ο κ. Ζάεφ δεν φαίνεται λοιπόν να έπεισε ούτε όλους τους δικούς του ψηφοφόρους, πόσο μάλλον τους οπαδούς της εθνικιστικής αντιπολίτευσης του VMRO.
Πόσο πιθανό θεωρείτε να καταφέρει τελικά ο κ. Ζάεφ να ολοκληρώσει τη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης; Πιστεύετε ότι θα υποχρεωθεί τελικά να πάει σε εκλογές;
Δεν θα ήταν εύκολο να επιτύχει ο κ. Ζάεφ μέσα από την διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μία ανατροπή των κοινοβουλευτικών συσχετισμών σε τέτοια κλίμακα ώστε να κατορθώσει να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3 του συνόλου των βουλευτών για να προχωρήσει στην απαιτούμενη συνταγματική αναθεώρηση. Στις εκλογές του 2016 το VMRO είχε λάβει σχεδόν το 40% των ψήφων και 51 έδρες επί συνόλου 120. Για να συμπιεσθεί κάτω από τις 41 θα έπρεπε να χάσει τώρα σχεδόν το ένα τέταρτο των ψήφων του. Σημειωτέον ότι ιστορικά σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από το 2006 και μετά το VMRO έχει κερδίσει από 45 έδρες και πάνω. Αυτό όμως που δεν θα μπορούσε να κερδίσει στις κάλπες, το πέτυχε στο Κοινοβούλιο με τη διαφοροποίηση οκτώ βουλευτών του VMRO από την κομματική γραμμή.
Πάντως, η συμφωνία των Πρεσπών μοιάζει να δημιουργεί ρήγμα εντός της κυβέρνησης, με τον κ. Καμμένο να λέει ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει υπέρ της κύρωσής της αν και όταν έλθει στην ελληνική Βουλή και τον κ. Κοτζιά να παραιτείται. Τι σημαίνει αυτό για τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης;
Τα ρήγματα με Καμμένο και Κοτζιά έχουν ήδη δημιουργηθεί στο εσωτερικό της κυβέρνησης και απειλούν την βιωσιμότητά της. Λαμβανομένων υπόψη όλων των παραμέτρων έχω την εντύπωση ότι η πιθανότερη ημερομηνία διεξαγωγής (και) των εθνικών εκλογών είναι ο Μάιος, μαζί με τις ευρωεκλογές και τις περιφερειακές και δημοτικές.
Ποια είναι η αίσθηση που έχετε αποκομίσει από την Ευρώπη, σχετικά με το τέλος του προγράμματος και τη μεταμνημονιακή εποχή για την Ελλάδα;
Δυστυχώς ο όρος «μεταμνημονιακή εποχή» δεν ανταποκρίνεται σε μία ουσιαστική αλλαγή των δεδομένων. Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι αποκλεισμένη από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές, τα ομόλογά της εξακολουθούν να αξιολογούνται ως «σκουπίδια» από τους διεθνείς οίκους και να μην γίνονται αποδεκτά ως ενέχυρο από την ΕΚΤ και, το χειρότερο, η περιπόθητη ανάπτυξη καρκινοβατεί. Αλλαγή εποχής για την ελληνική κοινωνία και ουσιαστική άνοδος του βιοτικού επιπέδου θα μπορούσε να υπάρξει μόνο εφόσον κατορθώναμε να βρούμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, σε αντικατάσταση του μοντέλου εντάσεως εργασίας με το οποίο είχαμε πορευθεί από τον 19ο αιώνα έως περίπου τη δεκαετία του 1980, οπότε η εξελισσόμενη παγκοσμιοποίηση ουσιαστικά το αχρήστευσε. Κοντινές μας χώρες τα έχουν καταφέρει πολύ καλύτερα από εμάς, όπως π.χ. η Κύπρος όπου (παρά την τουρκική κατοχή του βόρειου τμήματος) το κατά κεφαλή ονομαστικό ΑΕΠ σε δολάρια ήταν περίπου 25.000 το 2017, ή ακόμη περισσότερο, το Ισραήλ, με 40.000 δολάρια, ενώ στην Ελλάδα μόλις υπερέβαινε τις 18.000. Κάνουμε σε πολλά μέτωπα σοβαρά λάθη εδώ και δεκαετίες και έτσι δεν μπορούμε να εκμεταλλευθούμε τις δυνατότητες που έχει ο τόπος για παραγωγή διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών, σε πολύ ευρύτερη κλίμακα από τη σημερινή.
Θα ήθελα το σχόλιό σας για τη δήλωση του κ. Πολάκη, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κερδίσει τις εκλογές «αν βάλουμε κάποιους φυλακή. Πρέπει να επιταχύνει η Δικαιοσύνη».
Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίσθηκε ως μια νέα πολιτική δύναμη, η οποία δεν είχε συμμετοχή στην άσκηση εξουσίας στο παρελθόν και φαινόταν να διαθέτει πολύ περισσότερη εσωκομματική δημοκρατία από όλους τους άλλους. Οι ελπίδες που μπορούσε κανείς να στηρίξει στα χαρακτηριστικά αυτά διαψεύσθηκαν με τον πιο οικτρό τρόπο, αφού την τελευταία τετραετία έχει μεταλλαχθεί σε μια πελατειακή πυραμίδα, με μόνο συνδετικό αρμό την επιδίωξη νομής με κάθε τρόπο των ωφελημάτων της εξουσίας. Οι προσπάθειες υπονόμευσης της δικαστικής ανεξαρτησίας, άλλοτε με γραφικές δηλώσεις τύπου Πολάκη και άλλοτε με πιο αθέατους και επικίνδυνους τρόπους (π.χ. άσκηση διώξεων κατά δικαστών με βάση τα προϊόντα παρακολούθησης και υποκλοπής σε βάρος της προσωπικής τους ζωής), εντάσσονται σε αυτό το πλαίσιο. Αν θέλουμε να αλλάξει σελίδα η χώρα, πρέπει να διασφαλίσουμε περισσότερο και πιο ουσιαστικό σεβασμό των θεμελιωδών αρχών του πολιτεύματος και ένα πιο σοβαρό και ευπρεπές επίπεδο πολιτικού διαλόγου από όλες τις πολιτικές δυνάμεις του συνταγματικού τόξου. Δυστυχώς, τίποτα τέτοιο δεν διαφαίνεται προς το παρόν στον ορίζοντα. Αντίθετα, όλες οι παθογένειες του πολιτικού μας συστήματος έρχονται και επανέρχονται, χωρίς, από ό, τι φαίνεται, να έχουμε διδαχθεί τίποτα από την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών.
Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση για αντιθεσμικότητα και παρεμβάσεις στο χώρο της δικαιοσύνης. Θεωρείτε ότι οι κατηγορίες έχουν βάση;
Ασφαλώς και έχουν βάση, όπως προανέφερα, αλλά και η σημερινή κυβέρνηση θα μπορούσε να αντιτείνει «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω». Ίσως θα ήταν χρήσιμη μια αναθεώρηση του άρθρου 90 του Συντάγματος, σε σχέση με την επιλογή της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων κατά τρόπο ώστε να μειωθεί ή εξαλειφθεί η ανάμειξη της εκάστοτε κυβέρνησης σ’ αυτή. Ακόμη πιο χρήσιμο θα ήταν να διδάσκονται οι αρχές του πολιτεύματος ως βασικό μάθημα στη μέση εκπαίδευση, ώστε οι πολίτες να ενστερνισθούν περισσότερο τις βασικές αξίες της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου