Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2018

Ομιλία του Κώστα Χρυσόγονου στην Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβούλιο για την παρακολούθηση της εφαρμογής του ευρωπαϊκού δικαίου


Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε,

Αγαπητοί συνάδελφοι η σωστή εφαρμογή του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι βασικό στοιχείο για την βελτίωσή της. Σε αυτό το πλαίσιο η προσεκτική και αντικειμενική παρακολούθηση των Κρατών - Μελών και των δράσεων και παραλείψεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολύ μεγάλης σημασίας. Η εξασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής είναι πάρα πολύ σημαντικό, για τη σωστή και έγκαιρη μεταγραφή της ενωσιακής νομοθεσίας, γιατί διαφορετικά στερούνται οι επιχειρήσεις και οι πολίτες από τα οφέλη που απορρέουν.

Γι' αυτό η έκθεση για την παρακολούθηση της εφαρμογής του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα περιορίζεται μόνο σε μια μεμονωμένη παρουσίαση επισήμων στοιχείων, αντιθέτως δείχνει τις αδυναμίες της εφαρμογής του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο αντίκτυπος αυτών των μειονεκτημάτων της ανεπαρκούς εφαρμογής θα διερευνηθούν επαρκώς και θα προταθούν ρεαλιστικές λύσεις.

Σε γενικές γραμμές η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την παρακολούθηση της εφαρμογής του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2016 φαίνεται να μην λαμβάνει υπόψη πλήρως αυτούς τους στόχους. Η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2016 για την εφαρμογή του ενωσιακού Δικαίου αναφέρει ότι οι περισσότερες επί παραβάση διαδικασίες αφορούσαν τη Δικαιοσύνη και τους καταναλωτές, το περιβάλλον, τη φορολόγηση και την εσωτερική αγορά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε 3783 καταγγελίες, που ανέφεραν ενδεχόμενη παραβίαση της ενωσιακής νομοθεσίας, με την Ιταλία, την Ισπανία και την Γαλλία να είναι τα Κράτη - Μέλη κατά των οποίων υπεβλήθησαν οι περισσότερες καταγγελίες. Πρέπει να τονίσουμε ότι ο αριθμός των καταγγελιών είναι στο υψηλότερο επίπεδο από το 2011. Το υψηλό επίπεδο επί παραβάση διαδικασιών το 2016 έφτασε σε μια περίοδο αιχμής 5 ετών και αυτό δημιουργεί μεγάλες ανησυχίες. Από την άλλη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φαίνεται να παραγνωρίζει ότι τα προγράμματα προσαρμογής που εφαρμόζουν τα Κράτη - Μέλη και που προωθούνται από τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν επηρεάσει σοβαρά τα θεμελιώδη δικαιώματα μεταξύ των οποίων την πρόσβαση στη στέγαση, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την εκπαίδευση, τη δικαστική προστασία και τα εργασιακά δικαιώματα.

Επειδή όλοι οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεσμεύονται από τις Συνθήκες της Ένωσης και από τη Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης, τα μνημόνια κατανόησης μεταξύ Ευρωπαϊκών Οργάνων και κρατών-μελών πρέπει να θεωρούνται, κατά τη γνώμη μου, πράξεις δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. To γεγονός ότι τα καθήκοντα που εκχωρούνται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στη Επιτροπή στο πλαίσιο της Συνθήκης για τον Ευρωπαϊκού Μηχανισμό Σταθερότητας δε σημαίνει απαραίτητα ότι παρέχεται σε αυτά τα όργανα και η εξουσία να λαμβάνουν από μόνα τους κρίσιμες απόφασεις για τη δημοσιονομική πολιτική κρατών-μελών. Το γεγονός όμως ότι αυτό συμβαίνει στην πράξη φαίνεται ότι αντιβαίνει στις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι δραστηριότητες αυτών των οργάνων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεσμεύουν μόνο τον Eυρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και όχι τους θεσμούς της Ένωσης.

Ένα άλλο πρόβλημα, το οποίο δε λαμβάνει υπόψη η έκθεση της Επιτροπής και πρέπει να τονιστεί, αποτελεί το ότι οι σημαντικότερες αποφάσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση για τους πολίτες και για τα κράτη-μέλη, όπως οι αποφάσεις για τους εθνικούς προϋπολογισμούς και για τις μεταρρυθμίσεις λαμβάνονται από τους Υπουργούς Οικονομικών στο Eurogroup, χωρίς τυπικούς κανόνες και χωρίς επαρκή διαφάνεια. Ωε εκ τούτου δεν υπάρχει αρκετή λογοδοσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα άλλα θεσμικά όργανα.

Πέρα από αυτό όμως πρέπει να τονιστεί ότι οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κράτη-μέλη οφείλουν να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή των μέτρων που εγκρίθηκαν στον τομέα του ασύλου και της μετανάστευσης, ώστε να εξασφαλιστεί ότι συμμορφώνονται πλήρως με τις αρχές που κατοχυρώνει η Χάρτα των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όλα τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κράτη-μέλη οφείλουν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στα εντεινόμενα φαινόμενα των μετανάστευτικών ροών και γενικότερα στα ανασφάλειας και αποσταθεροποίησης, υλοποιώντας αποτελεσματικά την ευρωπαϊκή ατζέντα για τη μετανάστευση, αλλά και τις συναφείς συμφωνίες εφαρμογής. 

Οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλουν να στηριχτούν, προκειμένου να τηρειται πάντοτε η υποχρέωσή τους να σέβονται το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο όταν παράγουν δευτερογενές δίκαιο, όσο και όταν παράγουν μη δεσμευτικό δίκαιο ("soft law"). Τούτο πρέπει να συμβαίνει και όταν τα ευρωπαϊκά όργανα λαμβάνουν πολιτικές αποφάσεις ή συνάπτουν συμφωνίες ή συνθήκες με φορείς εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης θα ενθαρρύνονται να τηρούν στο ακέραιο την υπόχρεώση τους, να επικουρούν τα κράτη-μέλη με κάθε διαθέσιμο μέσο στην προσπάθεια τους να ενσωματώσουν την ενωσιακή νομοθεσία σε όλους τους τομείς, δείχνοντας ειλικρινή συνεργασία και αλληλεγγύη στους πιο αδύναμους εταίρους.
Όπως είχε πει και ο Αριστοτέλης (πριν από 24 αιώνες), ο Νόμος οφείλει να υπηρετεί την κοινωνία και να μη μετατρέπεται σε τύραννο, κάνοντας την κοινωνία και τους πολίτες να υποφέρουν. Αντιθέτως, η εφαρμογή του νόμου οφείλει να οδηγεί τις κοινωνίες και τους πολίτες τους σε μια αειφόρο ευημερία.

Ευχαριστώ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου