Κώστας Χ. Χρυσόγονος
Μέλος Πολιτικού Συμβουλίου
ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ
Ένα εξάμηνο πριν από τις εκλογές του 2023, η εικόνα που προκύπτει από τις δημοσκοπήσεις είναι ότι προμηνύονται απώλειες για το κυβερνών κόμμα αλλά και για την αξιωματική αντιπολίτευση, σε σχέση με τα ποσοστά του 2019, αξιόλογη βελτίωση των εκλογικών επιδόσεων του ΠΑ.ΣΟ.Κ./ΚΙΝ.ΑΛ. και περιορισμένες μεταβολές ως προς τα υπόλοιπα κόμματα. Δεν διαφαίνεται πάντως προς το παρόν να αλλάζει η σειρά κατάταξης των κομμάτων, ενώ άδηλο παραμένει, ενόψει και του εκλογικού συστήματος απλής αναλογικής, το οποίο θα εφαρμοστεί σύμφωνα με το ν. 4406/2016 και το άρθρο 54 παρ. 1 του Συντάγματος, κατά πόσο θα σχηματισθεί βιώσιμη κυβέρνηση. Αλλιώς θα χρειασθεί άμεσα δεύτερη προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία, με το εκλογικό σύστημα του ν. 4654/2020 και πριμοδότηση του πρώτου κόμματος με δεκάδες επιπλέον έδρες.
Το γεγονός ότι η «Νέα Δημοκρατία», παρά την υγειονομική και την οικονομική κρίση και παρά την προφανή προσωπική ευθύνη του πρωθυπουργού για το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών, προδιαγράφεται ως η επικρατέστερη για την πρώτη θέση, είναι ένδειξη της αδυναμίας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Το κόμμα αυτό δεν θέλησε, μετά την ήττα του το 2019, να ασκήσει σοβαρή αυτοκριτική για τα πεπραγμένα της ηγεσίας του κατά την περίοδο 2015-19. Στην πράξη είναι σήμερα το πιο αρχηγοκεντρικό από τα τρία κόμματα που επωμίσθηκαν κατά καιρούς τη διακυβέρνηση της χώρας τον τελευταίο μισό αιώνα (π.χ. το μόνο στο οποίο ο μόνιμος την τελευταία δεκαπενταετία αρχηγός εκλέγεται ουσιαστικά «δια βοής», χωρίς συνυποψηφίους), ενώ σε επίπεδο προγράμματος δεν έχει να προσφέρει τίποτα καινούριο, ώστε να πείσει ότι, αν του δινόταν μια δεύτερη ευκαιρία, θα κυβερνούσε καλύτερα από ό,τι την προηγούμενη φορά.
Γενικότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ανίκανος αφενός να απαλλαγεί από τις παιδικές ασθένειες του αριστερισμού και της φραστικής υστερίας τύπου Πολάκη και αφετέρου να μαζικοποιηθεί οργανωτικά και να διευρύνει την ασθενική επιρροή του σε κρίσιμους χώρους, όπως ο συνδικαλισμός και η τοπική αυτοδιοίκηση. Επομένως, η αδυναμία του να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία της «Νέας Δημοκρατίας» δεν είναι κάτι παροδικό, αλλά ανάγεται στο πολιτικό του DNA και στην αυτοτοποθέτησή του στον πολιτικό άξονα δεξιάς-αριστεράς, σε σημείο τέτοιο που δεν του επιτρέπει να διεκδικήσει την εκλογική κρίσιμη μάζα των ψηφοφόρων του μεσαίου χώρου. Αργά ή γρήγορα η αδυναμία αυτή θα γίνει αντιληπτή από τους πολυάριθμους πρώην ψηφοφόρους του ΠΑ.ΣΟ.Κ., οι οποίοι μετακινήθηκαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ το 2012-15, και θα τους ωθήσει να σκεφθούν την επιστροφή τους στον πολιτικό χώρο της προέλευσής τους.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ./ΚΙΝ.ΑΛ. έχει μπει σε μια τροχιά ουσιαστικής ανανέωσης μετά την εκλογή στην ηγεσία του Νίκου Ανδρουλάκη τον Δεκέμβριο του 2021 και το κομματικό συνέδριο του Μαΐου 2021 που επικύρωσε τον προοδευτικό πολιτικό του προσανατολισμό, σε αντιδιαστολή τόσο προς τη δεξιά (Ν.Δ.) όσο και προς την αριστερή (ΣΥ.ΡΙΖ.Α.) εκδοχή συντήρησης του πελατειακού κράτους. Η προοδευτική πρόταση του ΠΑ.ΣΟ.Κ./ΚΙΝ.ΑΛ., η οποία θα εξειδικευθεί σύντομα στο υπό τελική επεξεργασία αναλυτικό πρόγραμμά του, με κύρια προτάγματα την αξιοκρατία, την οικονομική ανάπτυξη σε συνδυασμό με κοινωνική δικαιοσύνη/αναδιανομή και τη δημογραφική αναγέννηση της χώρας, ανοίγει ένα παράθυρο ελπίδας για το μέλλον. Η σθεναρή αλλά και ψύχραιμη στάση του απέναντι στην αντιδημοκρατική εκτροπή των τηλεφωνικών υποκλοπών σε βάρος του αποτελεί εξάλλου ένα πρώτο δείγμα της ετοιμότητάς του να αναλάβει με σοβαρό και υπεύθυνο τρόπο το μερίδιο της ευθύνης που θα του αναθέσει ο ελληνικός λαός για την αλλαγή πορείας της χώρας.